Müzikte Akor Yapıları..

Akor nedir? Akorun ne olduğunu anlamak için öncelikle müzikle ilgili daha temel başka bilgilere ihtiyaç vardır. Açıkçası bu sayfayı yazarken hangi seviyeden başlayarak anlatacağımı kestiremedim ama mümkün olduğunca basitten almaya çalışacağım..Müzik notalardan oluşur, notalar aslında belli frekanslar ve bunların armoniklerinde titreşen ses dalgalarıdır..bu kadar temele girersek de konudan saparız değil mi?

Temelde nota veya ses vardır, notaların beli aralıklarla dizilmesine de gam denir. akla gelen iki gam yani dizilim majör ve minör gamlardır. Gamın bir oktavı, yani seslerin kendini henüz tekrarlamaya başlaMAdığı dizilim, yedi notadan sonraki oktavın ilk notası da sayılırsa sekiz oluşur. Örneğin domajör gamı

C D E F G A B (C)

Dizilimi belirleyen notalar arası kaç ses atlandığıdır. örneğin do - re arası tam notadır, mi - fa arası yarım notadır. majör gamda ses aralıkları "2 tam, 1 yarım, 3 tam, 1 yarım" şeklindedir. minör gamlarda ise ses aralıkları "1 tam, 1 yarım, 2 tam, 1 yarım, 2 tam" şeklindedir. dominör gamı aşağıdaki gibidir

C D D# F G  Ab Bb (C) 

majör ve minör ses aralıklarının nihayetinde örneğin do için yukarıdaki dizilimleri oluşturduğunu bir kenara yazalım..

akorları daha kolay anlamak için yukarıdaki dizilimleri rakamlara dökelim. domajör gamının ilk notasına 1 diyelim sonra sırayla diğer notalara da 2, 3, 4.. diye numara verelim, yani gamın birinci sesi, ikinci sesi anlamında. Böylece domajör gamı do'dan başlayacak şekilde aşağıdaki şekilde dizilsin..

1 2 3 4 5 6 7 (8)

Yukarıdaki notasyon majör gamlar dikkate alınarak belirlenmiştir. minör gamlar ise bu notasyonda majör gamlardaki seslere göreceli olarak ifade edilir, yani minör gam aşağıdaki gibidir

1 2 b3 4 5 6 b7 (8)

"b", bemol için kullanılmıştır ve yarım ses pes (kalın) anlamındadır. yukarıdaki dizilim şu şekilde okunabilir

"Majör gamın 3. ve 7.notaları yarım ses pesleştirilirse minör gam elde edilir."

Akorlar ilgili oldukları gamları temsil eder, yani teknik olarak ilgili oldukları gamların seslerinden oluşur. Akorlar ilgili oldukları gamda bulunan bazı seslerin aynı anda veya sıralı olarak kullanılmasından oluşan seslerdir.  Hatta doğrudan söyleyeyim, 1., 3. ve 5. seslerinden oluşur. Aslında bu durum majör ve minör akorlar için geçerlidir. Böylece domajör akoru aşağıda gösterildiği şekilde domajör gamının 1., 3. ve 5. sesleri olan C, E, G seslerinden oluşur.

C D E F G A B (C)

Gelelim dominör akoruna; o da majör gamın 1. b3. ve 5. seslerinden veya minör gamın 1. 3. ve 5. seslerinden oluşur, yani C, D# ve G.

Nota gösteriminden rakamsal gösterime geçmek veya minör gamları majör gamlara göreceli olarak ifade etmenin tek amacı insanın aklında belirli kalıplar yaratmaktır, görecelilik kalıpları. Yani düşünürken domuydu, solmuydu, diyezmiydi demek yerine daha genel geçer cümleler kurmak işi kolaylaştırır. Müzikte bütün olay göreceliliktir.

Yukarıda do majör ve minör gamları ve akorları üzerinden anlatılan her şey diğer gam ve akorlar için de geçerlidir. Tek dikkat edilmesi gereken şey ses aralıklarına göre gamı doğru dizmektir.